Forum

Market Maker là gì? Market Maker có nhược điểm gì?

Market Maker (MM) là một trong những mô hình phổ biến nhất, đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thanh khoản. Tuy nhiên, mô hình này cũng đi kèm với những nhược điểm mà nhà đầu tư cần nắm rõ. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ Market Maker là gì và những hạn chế của nó.

Market Maker là gì?
Market Maker, hay còn gọi là "nhà tạo lập thị trường", là những sàn giao dịch (broker) tự tạo ra thị trường riêng cho khách hàng của họ. Thay vì chuyển lệnh trực tiếp ra thị trường liên ngân hàng hoặc các nhà cung cấp thanh khoản bên ngoài, Market Maker tự định giá mua (bid) và giá bán (ask) cho các công cụ tài chính mà họ cung cấp.
Về bản chất, khi bạn giao dịch với một Market Maker, bạn đang giao dịch trực tiếp với chính sàn giao dịch đó. Sàn sẽ đóng vai trò là đối tác của bạn trong mỗi giao dịch: nếu bạn mua, sàn sẽ bán cho bạn; nếu bạn bán, sàn sẽ mua từ bạn. Lợi nhuận chính của Market Maker đến từ chênh lệch (
spread
) giữa giá mua và giá bán mà họ đưa ra, và đôi khi là từ việc đối ứng lệnh (lợi nhuận từ thua lỗ của khách hàng).

Đặc điểm nổi bật của Market Maker:

Tạo ra thị trường nội bộ: Họ không chuyển lệnh ra thị trường liên ngân hàng mà giữ các lệnh giao dịch trong hệ thống nội bộ của mình.

Cung cấp spread cố định hoặc bán cố định: Để thu hút khách hàng và dễ quản lý, Market Maker thường cung cấp mức chênh lệch (spread) cố định hoặc ít biến động.

Có Dealing Desk: Market Maker thường có một bộ phận xử lý giao dịch (dealing desk) để quản lý các lệnh của khách hàng và rủi ro của sàn.

Cung cấp thanh khoản: Họ đảm bảo luôn có sẵn giá để mua hoặc bán, giúp khách hàng dễ dàng thực hiện giao dịch bất cứ lúc nào.
Cơ chế hoạt động của Market Maker
Để hiểu rõ hơn về cách Market Maker hoạt động, chúng ta cùng xem xét quy trình:

Tạo báo giá

Market Maker liên tục đưa ra các báo giá mua và bán (bid/ask) cho các cặp tiền tệ hoặc công cụ tài chính khác. Những báo giá này dựa trên giá thị trường chung nhưng có thể được điều chỉnh để phù hợp với rủi ro và chiến lược của sàn.

Khách hàng đặt lệnh

Khi một nhà giao dịch đặt lệnh mua hoặc bán, lệnh đó sẽ được thực hiện trực tiếp với Market Maker theo báo giá mà họ đưa ra.

Đối ứng lệnh và quản lý rủi ro

Đây là điểm khác biệt lớn nhất của Market Maker so với các mô hình khác.

Đối ứng lệnh (Internalization): Trong nhiều trường hợp, Market Maker sẽ khớp lệnh mua của một khách hàng với lệnh bán của một khách hàng khác trong nội bộ hệ thống của họ. Ví dụ, nếu có một khách hàng muốn mua EUR/USD và một khách hàng khác muốn bán EUR/USD, Market Maker có thể khớp hai lệnh này với nhau mà không cần đẩy ra thị trường bên ngoài. Bằng cách này, họ kiếm được lợi nhuận từ spread của cả hai giao dịch.

Đối đầu với khách hàng: Nếu không có lệnh đối ứng nội bộ hoặc nếu lệnh của khách hàng quá lớn, Market Maker có thể chọn tự đối ứng với lệnh của khách hàng. Điều này có nghĩa là nếu khách hàng có lãi, Market Maker sẽ chịu lỗ và ngược lại. Đây là lý do tại sao đôi khi có xung đột lợi ích giữa Market Maker và khách hàng.

Hedge rủi ro: Để quản lý rủi ro khi đối ứng với khách hàng, Market Maker có thể thực hiện các giao dịch đối ứng (hedge) trên thị trường liên ngân hàng. Ví dụ, nếu khách hàng mua một lượng lớn EUR/USD, Market Maker có thể tự mua một phần EUR/USD trên thị trường lớn hơn để giảm thiểu rủi ro nếu thị trường đi ngược lại dự đoán của họ.

Kiếm lợi nhuận

Lợi nhuận chính của Market Maker đến từ:

Spread: Đây là nguồn thu nhập ổn định và chính yếu.

Đối ứng lệnh thành công: Nếu một phần lớn khách hàng thua lỗ, Market Maker sẽ có lãi từ các lệnh đối ứng.
Market Maker có nhược điểm gì?
Mặc dù đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thanh khoản và sự ổn định cho thị trường, Market Maker cũng tồn tại những nhược điểm mà nhà giao dịch cần lưu ý:

Xung đột lợi ích tiềm ẩn: Vì Market Maker tự đối ứng lệnh hoặc đối đầu với giao dịch của khách hàng, có một xung đột lợi ích tiềm ẩn. Lợi nhuận của sàn có thể đến từ thua lỗ của khách hàng. Điều này có thể dẫn đến nghi ngờ về tính minh bạch của giá hoặc việc thực hiện lệnh.

Khả năng báo giá lại (Requotes): Trong những thời điểm thị trường biến động mạnh, Market Maker có thể không muốn khớp lệnh của bạn ở mức giá mà bạn yêu cầu. Thay vào đó, họ có thể đưa ra một "báo giá lại" với mức giá kém hơn. Điều này làm chậm trễ quá trình khớp lệnh và có thể khiến bạn bỏ lỡ cơ hội hoặc phải chịu mức giá bất lợi.

Trượt giá (

Slippage

) không mong muốn: Mặc dù trượt giá có thể xảy ra ở bất kỳ sàn nào, nhưng với Market Maker, nó có thể mang tính chủ quan hơn. Đôi khi, lệnh có thể được khớp ở một mức giá khác biệt đáng kể so với giá bạn mong muốn, đặc biệt trong các tin tức lớn.

Hạn chế chiến lược giao dịch: Một số Market Maker có thể không khuyến khích hoặc thậm chí hạn chế một số chiến lược giao dịch tần suất cao như Scalping, do nó có thể làm giảm lợi nhuận của họ từ spread hoặc gây khó khăn trong việc quản lý rủi ro.
Kết luận
Khi lựa chọn một Broker Việt Nam hoặc quốc tế, việc hiểu rõ mô hình hoạt động của họ là cực kỳ quan trọng. Mặc dù Market Maker cung cấp sự dễ dàng tiếp cận và spread cố định hấp dẫn, nhưng nhà giao dịch cần nhận thức rõ những nhược điểm tiềm ẩn liên quan đến xung đột lợi ích và tính minh bạch.
Tác giả: Tony Phạm
CEO của Broker Việt Nam, với 12 năm kinh nghiệm trong giao dịch forex trên sàn XM. Tôi dẫn dắt đội ngũ cung cấp hướng dẫn chuyên sâu, giúp trader Việt Nam chinh phục thị trường tài chính.
Địa chỉ: Lê Duẩn, Bến Nghé, Quận 1, Hồ Chí Minh
Email: tonypham@brokervn.com